Pandemi pek çoğumuzun uyku alışkanlıklarını değiştirdi, hatta uykusuz gecelere yol açtı. Uzmanlar ise bu soruna dur demenin yolunun gündüz yaptıklarımızdan geçtiğini söylüyor. Peki nasıl?
Haberin Devamı
Pandeminin ilk zamanları yaşadığımız karantinalar artık kalksa da virüsün halen tehlikesini sürdürmesi ve yeni varyantların ortaya çıkması ile ‘normal hayata’ tam olarak dönemiyoruz.
Birçoğumuz için pandeminin endişeli günleri uykusuz gecelere yol açtı. Evden çalışmanın çoğu insan için kalıcı hale gelmesi, kişisel izolasyonların devam etmesi ve pandeminin bir türlü sona ermemesi stresi ile yaşanan Uyku sorunları sayısız insan için devam ediyor.
ABD’de yapılan bir çalışma, uyku sorunu yaşayanların sayısının hiç de az olmadığını gözler önüne seriyor.
EN BÜYÜK PROBLEM UYKUYA DALMAK
Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi, Mart 2021’de bir anket gerçekleştirdi. 2 binden fazla yetişkinin katıldığı ankette, katılımcıların yarısından fazlası pandemi sırasında daha fazla uyku bozukluğu yaşadıklarını söyledi.
Ankete katılanların yaklaşık yüzde 57’si uykuya dalmakta veya uykuyu sürdürmekte daha fazla sorun yaşadıklarını söylerken, yüzde 46’sı geceleri daha az uyuduğunu ve yüzde 36’sı ise daha rahatsız edici rüyalar gördüğünü belirtti.
Pittsburgh Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden psikiyatri profesörü Daniel J. Buysse, “Pandemi stresi ve izolasyon durumu, fiziksel aktivitelerdeki azalma gibi faktörler uyku için hiç iyi bir şey ifade etmiyor” diyor.
Öte yandan yetersiz uykunun diyabet, obezite ve yüksek tansiyon başta olmak üzere pek çok Sağlık sorunu ile bağlantılı olduğunu biliyoruz. Bunların yanı sıra dikkat ve tepki süresi gibi bilişsel işlevler de yeterince uyumadığımızda tehlikeye giriyor, ruh hali bozuluyor.
UYKU SORUNU COVID’E YAKALANANLARDA YÜZDE 74.8
ABD’de yapılan bu incelemenin yanı sıra Göğüs Hastalıkları, Uyku Bozuklukları Tedavisi Uzmanı Prof. Dr. Ceyda Erel Kırışoğlu da pandemide uyku bozuklukları ile ilgili bazı rakamlar paylaşıyor:
— Pandemi sırasında uykuya dalma ve devam ettirme sorunu, endişe ve kaygı bozuklukları sıklığında ciddi artış görüldü.
— Uykuya dalmakta ve sürdürmekte güçlük, uzun uyku süreleri, düşük uyku kalitesi ve sirkadiyen ritim bozuklukları en sık görülen uyku sorunları oldu.
Haberin Devamı
— 13 ülkeden 54231 kişiyi değerlendiren bir metanalizde toplumda uyku sorunu sıklığı yüzde 35.6 sıklığında bulunurken bu oran Covid-19 a yakalananlarda yüzde 74.8 bulundu.
İyi bir gece uykusunun sırrı ne?
— Uykuya dalma güçlüğü pandemide toplumun yüzde 40’ında saptandı.
— Endişe ve kaygı dışında evde uzun zaman geçirme, hareket kısıtlılığı, ev içi ilişkilerdeki gerilim de uyku düzenini bozuyor. Ekran başında geçirilen uzun süreler melatonin salınımının gecikmesine neden olarak uykuya geçişi güçleştiriyor.
— Uykuda horlama, eşler tarafından nefeste kesilme, sabah yorgun uyanma ve gün içinde uyuklama ile kendini gösteren ‘Obstrüktif Uyku Apnesi’ olan hastaların Covid-19’a yakalandığında daha ağır seyrettiği; Covid-19 için hipertansiyon, obezite gibi bir risk faktörü olduğu görüldü.
Haberin Devamı
— Uyku, etkili bir bağışıklık güçlendiricidir. Sağlam bir gece uykusu vücudumuzun savunma sistemini güçlendirir. Çalışmalar uyku eksikliğinin bazı aşıların etkinliğini azalttığını da ortaya koydu.
Uyku tıbbı uzmanlarına göre, sağlıklı yetişkinlerin bir gecede yedi ile dokuz saat uyuması gerekiyor. Yine uzmanlara göre, geceleri ne kadar iyi uyuduğunuz gün içinde ne yaptığınıza bağlı. Huzurlu bir gece uykusu içinse atabileceğiniz bazı adımlar var.
DOĞRU ŞEKİLDE UYANMANIN ETKİSİ
Uyku tıbbı direktörü Fariha Abbasi-Feinberg, iyi bir gece uykusunun hafta sonları bile bir saatten fazla değişmeyen düzenli bir uyanma saatine sahip olmakla başladığını söylüyor. Abbasi-Feinberg, 24 saatlik fiziksel ve zihinsel değişim döngüsüne atıfta bulunarak, “Bundan daha fazlası ‘sirkadiyen ritminizi’ bozacaktır” diyor.