Amerikan Ulusal Kanser Enstitüsü’nün verilerine göre son 30 yılda kansere bağlı ölüm oranı toplam yüzde 31 geriledi. Amerika ölçekli yapılan çalışmada en yaygın görülen dört kanser türü olan akciğer, kalın bağırsak, meme ve prostat kanserlerindeki olumlu gelişmelerin, uzun vadeli bu düşüşlerde rol oynadığı vurgulanıyor. Peki Avrupa ve ülkemizde de aynı durum geçerli mi? Türkiye’de en çok görülen kanser türü hangisi? Uzmanlar hurriyet.com.tr’ye anlattı.
Çağımızın en önde gelen sağlık sorunlarından biri Kanser! Çaresizlik ve belirsizlik içeren, panik ve karışıklık yaratan, ciddi ve kronik bir hastalık olarak biliniyor. Fakat günümüzde kanserle ilgili tanı ve tedavideki ilerlemeler, hastaların hayatta kalma oranlarını artırmış durumda.
Örneğin kanserden ölüm oranları; sigara alışkanlığındaki artış, beslenme tarzı değişikliği ve şehirleşmeyle oluşan yaşam tarzı değişikliklerinin olumsuz etkileri nedeniyle, 1900’lu yıllardan sonra ciddi bir artış göstermişti.
Fakat bu artış, ABD’de 1991 yılından sonra azalmaya başladı. 1991 yılında her 100 bin kişiden 215’i kanser nedeniyle hayatını kaybederken, 2018-2019 yıllarında her 100 bin kişiden 149’unun kanser nedeniyle hayatının kaybetmesi şeklinde gerileme gösterdi.
En son Amerikan Ulusal Kanser Enstitüsü’nün hazırladığı raporda, son 30 yılda kansere bağlı ölüm oranlarında, Amerika’da toplam yüzde 31 gerileme yaşandığı aktarıldı. Bu durum dünyada kanser tedavilerinde kat edilen mesafeyi göstermesi açısından oldukça sevindirici ve insanlık için de büyük bir umut.
Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğum Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği Başkanı ve Hacettepe Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gökhan Özyiğit, “Güzel haberler sadece ABD tarafında değil. Dünya Sağlık Örgütü verilerine baktığımız zaman Avrupa’da da benzer olumlu gelişmeleri görmekteyiz” dedi ve ekledi:
“Kansere bağlı ölüm olasılığı kıta Avrupa’sında 2000’li yılların başında yüzde 10.1 iken, 2015 yılında bu oranın yüzde 8.4 olduğunu görmekteyiz. 2030’lu yıllarda bu oranın yüzde 5’lere gerileyeceği tahmin ediliyor.”
Onkoloji uzmanı Prof. Dr. Hakan Karagöl de “Avrupa’da genel anlamda değerlendirme yapıldığında kanserden ölüm oranlarında azalma olduğunu” söyledi. Ancak Prof. Dr. Karagöl, Avrupa’da ülkeler tek tek incelendiğinde, kansere bağlı ölüm oranlarında farklılıklar gözlendiğinin altını çizdi ve şu bilgileri paylaştı:
– Örneğin Polonya’da kanserden ölüm oranları son yıllarda azalma yerine artış gösterdi. Tüm Avrupa Birliği’ndeki genel kanserden ölüm oranı 2017 yılı için her 100 bin kişiden 257’si olarak bildirildi. Bu dönemde 1.9 milyon kişi kanserden hayatını kaybetti. Avrupa kıtası ile ABD arasında, ABD lehine görülen bu farklılaşma için iki neden söylenebilir.
– Birincisi Avrupa nüfusunun ABD’ye göre belirgin olarak daha yaşlı olması, ikincisi de Avrupa Birliği içindeki ülkeler arasında sağlık alt yapısı farklılıklarına bağlı sunulan sağlık hizmetindeki kalite farkı ve tarama testlerinin uygulanma oranındaki değişiklikler… Ama resme geniş bakarsak Avrupa’da da kansere bağlı ölüm oranlarında düşüş gözüküyor”