Meksika’nın günümüzde en güçlü karteli olarak kabul edilen Jalisco Yeni Nesil Karteli (CJNG) lideri El Mencho’nun eşi Rosalinda Gonzalez Valencia’nın geçtiğimiz haftalarda kara para aklama suçuyla tutuklanmasının ardından gözler “gölgede kalan” suç patroniçelerine yani namı diğer “Las Patronas”a (İspanyolca “kadın patronlar”) döndü.
Uyuşturucu karteli El Mencho’nun eşinin imparatorluğun anahtarını elinde tutan bir “finansal deha” olduğu ve 100 milyar dolarlık bir serveti yönettiği ortaya çıkınca, bugüne kadar göz ardı edilen “Las Patronas”ın hikâyeleri de birden merak uyandırdı.
ABD Uyuşturucu ile Mücadele Dairesi (DEA) tarafından yapılan açıklamada, CJNG’nin finansal sorumlusu olarak gösterilen Valencia’nın 70 şirket aracılığıyla sadece 2015-2016 yılları arasında 50 milyar dolarlık kara para aklama operasyonu yürüttüğü ileri sürüldü.
MESELE SUÇ OLUNCA CİNSİYETİN ÖNEMİ KALMIYOR
Uyuşturucu ve silah kaçakçılığının merkezi haline gelen Güney Amerika ülkelerinde karteller arasında yaşanan çatışmalar her yıl yüzlerce sivilin hayatına mâl oluyor. Fakat mesele suç olunca cinsiyet rollerinin önemi bir anda ortadan kalkıyor.
BBC, geçtiğimiz yıllarda El Salvador, Guatemala ve Honduras’a kadar kolları uzanan kartellerin kadın üyeleri ile konuşmuş, bu röportajda kadınlardan biri suç dünyasında “cinsiyet kalıplarını” en acımasız şekilde nasıl yıktıklarını şu sözlerle açıklamıştı:
“Herkes bizim daha zayıf olduğumuzu düşünüyor ya da onlar kadar dayanıklı olmadığımızı. Ama bu doğru değil. Ayrıca itaatkâr da değiliz. Çetenin beyni biziz. Plânı biz yapıyor ve uyguluyoruz. Bizi zayıf sanıyorlar ama cinayette erkekler kadar iyiyiz.
LAS PATRONAS’IN GİZEMİ BİR BİR ORTAYA ÇIKTI
Latin Amerikalı suç kartelleri denildiğinde, kanlı savaşın ikonlaşan figürleri Pablo Escobar veya Joaquin “El Chapo” Guzman ilk akla gelen isimler oluyor. Ne var ki bu dünyanın içinde görmeye alışık olmadığınız ve hatta varlığından bile haberdar olmadığınız kadın patronlar en vahşi cinayetleri, uyuşturucu ticaretini, kara para aklama operasyonlarını ve kaçakçılık ağlarını bilfiil yönetiyor.
Örneğin, Sebastiana Cotton Vasquez ve Marllory Chacon Rossell adlarını belki de hiç duymamışsınızdır. Bu isimler uyuşturucu kartellerini yöneten kadınlardan sadece birkaçı. Etki alanları ve hikâyeleri bugüne kadar büyük ölçüde bilinmiyordu.