Yapılan çok sayıda araştırma sebze ve meyvelerin besin değerlerinde çok ciddi kayıplar meydana geldiğini ortaya koyuyor. Bu kayıp oranları o kadar fazla ki Gıda Mühendisi Handan Doğan durumu, “Yetişkin bir insanın günlük C vitamini ihtiyacı 90 mg civarında. 50 yıl önce 1 portakal ile bu oran karşılanabiliyordu. Şu an günde 2-3 portakal tüketmek gerekiyor” sözleriyle anlatıyor. İşte dikkat çeken detaylar…
Haberin Devamı
Pazara ya da markete gittiğinizde sebze meyve reyonlarından gözünüzü alamıyorsunuz değil mi? Pırıl pırıl, kocaman, iştah açıcı meyve ve sebzeler, en etçil olanlarımızın bile dikkatini çekiyor. Ne var ki görsellik anlamında 50 yıl önceki akrabalarından birkaç gömlek üstün olan bu ürünler, Besin Değerleri anlamında o akrabalarının yanına bile yaklaşamıyor.
“Nasıl yani? O da havuç bu da havuç, ne fark olacak?” dediğinizi duyar gibiyiz. Yakın zamanda yapılan araştırmalar, maalesef, birçok popüler sebzenin besin değerinde 1950’den günümüze büyük gerilemeler olduğunu gösteriyor.
KALSİYUM, DEMİR, FOSFOR SEVİYELERİ HEP AZALDI
Örneğin 2004 yılında ABD’de yapılan bir araştırmada, çeşitli bostan ürünlerinin besin değerleri 1950’deki örneklerle karşılaştırıldı ve 50 yıllık dönemde yüzde 38’lere varan kayıplar yaşandığı görüldü.
Analiz edilen 43 sebzenin ortalamasında kalsiyumun yüzde 16, demirin yüzde 15, fosforun ise yüzde 9 azaldığı ortaya çıktı. Riboflavin ve askorbik asit (B2 ve C vitaminleri) gözle görülür oranda, protein seviyeleri ise az da olsa azaldı. Benzer kayıplar, buğdayın besin değerinde de gözlemlendi. Peki neler oluyor?
ESKİNİN BİR PORTAKALI ŞİMDİNİN 2-3 PORTAKALI
“Ürünlerin besin değerlerinden gerçekten bir azalma söz konusu mu?” diye sorduğumuz Gıda Mühendisi Handan Doğan, “Amerika, Kanada, İngiltere gibi bazı ülkelerde yapılan araştırmalara göre; gıdaların, meyve ve sebzelerin besin değerlerinin ciddi oranlarda düştüğünü görüyoruz” cevabını veriyor.
“Yapılan çok sayıda araştırmada genel olarak meyve ve sebzelerin besin içeriklerinin özellikle son 25 yılda neredeyse yarı yarıya, son 50 yılda ise yüzde 75 oranında azaldığı görülüyor” diyen Doğan ekliyor:
“Bu demek oluyor ki aslında; 50 yıl önce yetişen 1 meyve ve sebzenin besin değerini alabilmek için şu an yaklaşık 3-5 katını yememiz gerekiyor. Örneğin yetişkin bir insanın günlük C vitamini ihtiyacı 90 mg civarındadır. 50 yıl önce 1 portakal ile bu oran karşılanabiliyordu. Şu an bir portakaldaki C vitamini oranı yarı yarıya düşerek 40-50 mg civarına indi ve günde 2-3 portakal tüketmek gerekiyor.”
Haberin Devamı
Sebze ve meyvelerin vitaminlerine ne oluyor Eskinin bir portakalı şimdinin 2-3 portakalı
ÇEVRE KİRLİLİĞİ BURADA DA KARŞIMIZA ÇIKIYOR
Tüm dünyada alarm veren çevre kirliliği, meyve ve sebzelerin besin değerlerinin azalmasının en temel sebebi olarak karşımıza çıkıyor. Gıda Mühendisi Handan Doğan, “Birçok sebebi olmakla birlikte en önemli sorunların başında çevre kirliliği geliyor, temiz hava, temiz su, verimli toprak bulmak gün geçtikçe zorlaşıyor” diyor ve tarım ürünlerinde yaşanan besin değeri kaybının sebeplerini şöyle anlatıyor:
— Tarım için kullanılan topraklar gün geçtikçe verimsizleşiyor. Verimli tarım arazilerinin yerleşim ve başka amaçlarla kullanılmasıyla verimli topraklar kaybediliyor ya da tarımın verimsiz topraklarda yapılmasına sebep oluyor.
Haberin Devamı
— Artan nüfus artışı sonucunda doğal kaynaklar dünya nüfusunu beslemek için yetersiz olduğundan tohumlar üzerinde verimlilik çalışmaları yapılıyor. Tek hasatta daha fazla ürün elde etmeye çalışılıyor ve tohum yapıları zamanla değişiyor, haliyle besin içeriği de değişiyor ve azalıyor.
— Dünya nüfusunun hızla artması, verimlilik ve ucuz fiyat parametrelerini ön plana çıkarıyor.
— Aynı zamanda meyve ve sebzelerin bakteri, virüs, haşere, toprak ve bitki zararlılarından etkilenmeden ürün miktarının ve kalitesinin arttırması için tarımsal ilaçlamada kullanılan kimyasal pestisitlerin bilinçsiz kullanımının toprağa, ürüne ve sağlığımıza zarar verdiği biliniyor.
